Autor: Pablo Hubner
Korekta: Duszczka Irenka
URUGWAJ
Jest
to kraj w Ameryce Południowej (30-35° południowej szerokości
geograficznej i 53-58° zachodniej długości geograficznej) na półkuli
południowej, o powierzchni 177.500 km2. Urugwaj leży pomiędzy Argentyną
i Brazylią. Ciągnie się od Rio de la Plata, która wpada do morza i
dalej przez Ocean Atlantycki od miasta nadmorskiego, Punta del Este do
granicy z Brazylią.
Klimat jest umiarkowany, a dzięki temu, że morze
ma miękkie fale i rzeki są obfite, klimat przypomina ten na południu
Europy i jest bardzo podobny do atlantyckiego w hiszpańskich regionach
Galicji (La Coruña i Pontevedra). Wielu jej mieszkańców wyemigrowało do
Urugwaju w poszukiwaniu lepszego życia.
Najważniejszy port
jest w stolicy, Montevideo, a ważny – w Bay. Główne miasto kraju
liczy 1.300.000 mieszkańców oraz mniej więcej 300.000 osób zamieszkuje
w obrębie miasta. To bardzo duże skupisko ludności, jeżeli weźmiemy pod
uwagę, że w całym Urugwaju mieszka zaledwie 3.200.000 osób.
Na
terenie kraju jest uprawiana hodowla bydła. Wypasa się je na
niewielkich wyżynach o wysokości, która nie przekracza 300-500 metrów
n.p.m. Teren hodowli bydła jest więc przeważnie falisty, wypasa się
miliony głów bydła, w tym owiec. Pastwiska są wspaniałe. W Urugwaju
prowadzono zalesienie oraz inne działania w zakresie poprawy poziomu
gospodarczego. Poziom gospodarczy intensywnie wzrastał, ponieważ do
Urugwaju w wieku XIX i XX (do roku 1950) przybyło wielu imigrantów,
głównie ze względów ekonomicznych. Obecnie setki tysięcy Urugwajczyków
są rozproszeni w innych krajach świata z powodu braku możliwości pracy
w swojej ojczyźnie.
Urugwaj był częścią Królestwa Hiszpanii, a także
Indii. W 1811 roku państwem kierował generał José Gervasio Artigas,
oficer armii hiszpańskiej i wnuk założyciela miasta Montevideo
(powstało w roku 1724). Urodził się w Hiszpanii. Dzięki niemu w tej
części Królestwa Hiszpanii rozpoczęły się walki o niepodległość, a
także ekspansja katolików. Niestety, podręczniki historii nigdy
nie pisały o tym, że była wojna domowa między Hiszpanami oraz walki
tubylców.
Nazwa kraju pochodzi od rzeki Urugwaj i oznacza
„kolorowe ptaki”. Został on włączony do Portugalii, która królowała w
Brazylii, był częścią Imperium Brazylijskiego, aż do zdobycia przez
Urugwaj niepodległości w latach 1828-1830.
To kraj katolicki, ale
bardzo mocno oddziałują na niego laicyzujące prądy europejskie, można
nawet powiedzieć, że zdarza się antyklerykalizm. Pod wpływem ideologii
komunistycznej w kraju zmniejszyła się liczba katolików, brak tu
powołań kapłańskich i zakonnych, a działalność duchowieństwa
ograniczona jest do zaspokajania potrzeb duszpasterskich.
Krajowi
patronuje Dziewica z Urugwaju de los Treinta y Tres (to znaczy
trzydzieści trzy). Jej sanktuarium jest Katedra we Florydzie, 100 km od
Montevideo. Zbudowana została w stylu postmodernizmu. Należy zaznaczyć,
że katolicy w tym kraju – to osoby praktykujące.
Pod względem
etnicznym 90% stanowią przedstawiciele przybyszy z Kaukazu lub biali, a
pozostałe 10% - to potomkowie czarnych niewolników, imigrantów, a także
Hindusów. Niektórzy biali pobierają się z przedstawicielami innej rasy,
mimo że to nie jest niezauważalne. Wśród białych największą grupę
stanowią Hiszpanie, ich liczebność jednak spada. Przeważają kultura i
język hiszpański, w wielu urzędach używa się języka hiszpańskiego lub
kastylijskiego. Na terenach, graniczących z Brazylią, ludzie często
mówią mieszanką hiszpańskiego i portugalskiego, która nazywa się
portuñol, natomiast w szkołach nauka języków hiszpańskiego i
portugalskiego jest na dobrym poziomie.
Jest tu trochę
Włochów, którzy, zakładając rodziny z potomkami Hiszpanów, mają później
wpływ na włoskie organy celne. Społeczności wyznaniowe – to katolicka,
ormiańska, żydowska, protestancka etc. Są tu także nieliczne wspólnoty
polska i żydowska. Mają swoje stowarzyszenia kulturalne, jest
kaplica, otwarta dla Polaków p.w. Zmartwychwstania Pana Jezusa. Polacu
zafundowali dzwony do kaplicy. W niej modlił się Sługa Boży Jan Paweł
II w 1987 roku, podczas swej pierwszej podróży apostolskiej do
Urugwaju. Obecnie przy krzyżu, stojącym przed kaplicą, została
umieszczona figura Sługi Bożego, odlana z brązu.
Polacy mieli swój
udział finansowy także w wybudowaniu posągu dla sanktuarium Matki Bożej
Treinta y Tres (trzydzieści trzy) na Florydzie.
Jest wielu znanych
Polaków, związanych z Urugwajem. Na przykład, hrabia Tarnowski, polski
dyplomata, który przebywał w Montevideo, ksiądz Stanisław Sowiński SDB,
potomek generała Sowińskiego, bohatera wojny z Napoleonem, pisarz
Czesław Straszewicz (1904-1963). W 2004 roku na domu, w którym
mieszkał, z inicjatywy Ambasady RP w Urugwaju została umieszczona
tablica pamiątkowa z okazji setnej rocznicy jego urodzin.
Uważam
też, że ważne jest, by nie został zapomniany mój ojciec, prof. Mario
Hübner, Żyd, który przyjął chrześcijaństwo, a także jego owoce
apostolstwa w Urugwaju. Do końca pamiętał o sanktuarium Matki Bożej w
Niżankowicach w powiecie Samborskim na Ziemi Lwowskiej, gdzie się
urodził.
Tekst Pablo Hübner
Redakcja i korekta tłumaczenia na język polski – Duszyczka Irenka